مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی:
نخستین بنیاد پیشگیری معلولیت‌های مادرزادی در مشهد راه‌اندازی شد

مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی گفت: با همکاری خیرین استان رضوی نخستین بنیاد پیشگیری از معلولیت‌های مادرزادی در مشهد راه‌اندازی شد.
تهمینه شکیب  اظهار داشت: شیرخوارگاه علی اصغر به طور رسمی از سال 80کار خود را شروع کرده است و تا آبان امسال حدود 5 هزار کودک را تحت پوشش خود قرار داده است در حال حاضر روزی یک تا سه کودک ورودی شیرخوارگاه هستند که بیشتر  آنها بد سرپرست هستند و پدر و مادر آنها صلاحیت نگهداری از آنها را ندارند،گاهی بعضی کودکان خانواده دارند اما از خانواده آنها اطلاعاتی در دست نیست.
350کودک خیابانی در خراسان رضوی وجود دارد
وی گفت: هیچ استانی به اندازه خراسان کودک کار ندارد ما 60 کودک کار و 350 کودک خیابانی داریم که به منظور ساماندهی این کودکان قراردادی با روزنامه خراسان و قدس برای فروش روزنامه توسط این کودکان داریم از طرفی سازمان میراث فرهنگی نیز دوره‌های آموزشی را در بخش تراش سنگ‌های زینتی و قیمتی به صورت رایگان برگزار کرده است وNGO ها و شهرک‌های صنعتی ورود پیدا کرده اند با این رویکرد که بعد از آموزش میراث مکانی کارگاهی در اختیار قرار این کودکان قرار دهد همراه با بازار تضمین شده خرید است.
رئیس سازمان بهزیستی خراسان رضوی گفت:کودکان کار کودکانی هستند که خانواده دارند و شب به کانون خانواده بر می‌گردند اما کودکان کار مجهول الهویه هستند و یا خانواده‌ای ندارند که در مراکز بهزیستی نگهداری می‌شوند و اگر خبری از خانواده آنها نبود به عنوان ایتام بهزیستی معرفی می‌شوند البته تعداد کودکان رسوب نمی‌کند وکارهای مددکاری نسبت به آنها انجام می‌شود.
شکیب خاطرنشان کرد: بیشتر این کودکان مدرسه را ادامه نداده و سواد ندارند به همین منظور با آموزش و پرورش وارد تعامل شده‌ایم و بحث ادامه تحصیل این کودکان نیز پیگیری می‌شود.
راه‌اندازی نخستین بنیاد پیشگیری از معلولیت‌های مادرزادی
وی خاطرنشان کرد: سازمان بهزیستی خراسان رضوی در سه سطح با رویکرد قادرسازی، فعالیت‌های پیشگیرانه دارد که در مرحله اول گروه هدف ما همه مردم هستند و در زمینه پیشگیری از معلولیت‌ها و آسیب‌های اجتماعی  برای همه قبل از تولد برنامه داریم که در قالب مشاوره‌های ژنتیک انجام می‌شود و در تلاش هستیم تا مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج را نیز در کشور اجباری شود چرا که در استان خراسان رضوی به طور خاص ازدواج‌های فامیلی بیشتری داریم و در شرایطی که دو خانواده هیچگونه معلولی نداشته باشند شانس معلولیت فرزندانشان دو برابر خانواده‌هایی که ازدواج غیر فامیلی دارند.
شکیب افزود: یک معلول علاوه بر هزینه‌های درمانی و اقتصادی که بر خانواده تحمیل می‌کند بعد عاطفی را نیز هدف قرار می‌دهد و به نوعی گسست در کانون خانواده ایجاد می‌کند به همین منظور به همت خیرین نخستین بنیاد پیشگیری از معلولیت‌های مادرزادی را راه اندازی کرده‌ایم.
وی عنوان کرد: در مشاوره بالینی ژنتیک آگاه‌سازی کار اصلی است و قصد داریم به جوانان بفهمانیم بهترین ژن، ژن سالم است و مشاوره ژنتیک بحثی جدی است البته به این معنا نیست که در تصمیم افراد دخالتی داشته باشیم ما قضاوتی نمی‌کنیم و افراد با کمک‌های علمی که به آنها می‌شود تصمیم گیری می‌کنند و آزمایشگاه‌های عمومی، ژنتیکی سلولی و ژنتیکی عمومی و تست اولیه فعال هستند و تا مرحله‌ای که حتی نیاز به سقط جنین باشد پیش می‌رویم.
توسعه غربالگری بینایی و شنوایی
رئیس سازمان بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به بروز معلولیت‌های مختلف تصریح کرد: غربالگری شنوایی را در بدو تولد داریم و در استان نیز پوشش خوبی داشتیم چرا که 10روز اول زمان طلایی برای تشخیص است و با تشخیص به موقع طی دوره ای 6ماه کاشت حلزون انجام می‌شود و به نوعی احیای نسل صورت می‌گیرد و فردی که ناشنوا بوده است به شنوایی کامل می‌رسد.
وی اظهار کرد: غربالگری بینایی و پیشگیری از تنبلی چشم نیز بیش از 15سال است در کشور انجام می‌شود که اگر اجرا نمی‌کرد تا امروز به اندازه‌ای که اختلالات بصری داریم به همان اندازه نیز افزایش پیدا می‌کرد، هزینه‌های غربالگری بسیار زیاد است و نباید به راحتی از کنار ان گذشت چرا که کسی که نابینا می‌شود بهترین عصا هم برای او چشم نمی‌شود بنابراین در بحث پیشگیری باید به طور خاص گام برداریم.
شکیب بیان کرد: یکی دیگر از مباحث پیشگیری، غربالگری‌های تیروئید است چرا که ریشه معلولیت‌های مادرزادی در کمبود بعضی ویتامین‌ها و مواد در بدن است به عنوان نمونه اگر کمبود ید در نوزادی درمان نشود بعد از 6ماه منجر به عقب ماندگی ذهنی کودک می‌شود و یا غربالگری‌هایی که برای سنین بالای ازدواج 35سال به بعد انجام می‌شود که شانس سندروم دان برای نوزاد زیاد است و ما تمام تلاشمان را داریم که کاری کنیم تا ورودی‌های توانبخشی را کاهش دهیم.
آموزش‌های پیشگیرانه از مهد کودک تا دانشگاه
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به فعالیت‌های این سازمان در حوزه آسیب‌های اجتماعی گفت: سعی کرده‌ایم سطح آموزش را از مهدهای کودک در حوزه پیشگیری از اعتیاد، درمان و آسیب‌های اجتماعی آغاز کنیم در مدارس نیز آموزش‌هایی درباره مهارت‌های زندگی دانش آموزان و دانشجویان، آموزش‌های پیش از ازدواج  و آموزش خانواده شروع کرده‌ایم، ما همیشه نباید فکر کنیم دولت باید همه کارها را انجام دهد بلکه نقش خانواده به عنوان یک نهاد و بزرگترین مسئولیت و اثرگذاری را دارد و تلاش داریم در راستای پیشگیری در خانواده گام برداریم.
وی با بیان اینکه در پیشگیری ثانویه، پیشگیری از اعتیاد با رویکرد اجتماع محور را مورد بررسی قرار گرفته است خاطرنشان کرد: برای پیگشیری از اعتیاد با برگزاری همایش، نمایشگاه و جلسه نمی‌توان به نتیجه مطلوب رسید همانطور که سیستم اعتیاد سیستمی زنده، پویا و به روز است ما نیز باید در پیشگیری پویا و مستمر کار کنیم و رویکرد ما محلات در معرض آسیب، محیط‌ ‌های کار و محیط های آموزشی که در استان و حاشیه شهر مشهد کار شروع شده است.
شکیب عنوان کرد: در حوزه پیشگیری و درمان اعتیاد اساسنامه ای تدوین شده است هرچند اعتبارات کافی نیست اما تلاش داریم تا اعتبارات درست هزینه شود، در رویکرد اجتماع محور برای مردم تصمیم نمی‌گیریم بلکه در کنار مردم هستیم و نقش تسهیل‌گر را داریم بنابراین نگاهمان از پایین به بالا است در نتیجه خروجی این برنامه باید مشارکت مردم باشد.
438هزار مددجو تحت پوشش بهزیستی خراسان رضوی قرار دارند
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به اینکه بهزیستی در بحث اعتیاد پیشگیری ،درمان و کاهش آسیب را پیگیری می‌کند اظهار کرد: در بهزیستی بیش از سه دهه است که درگیر بحث اعتیاد است، یکی دیگر از مراحل پیشگیری بحث زنان سرپرست خانوار، زنان خود سرپرست، کودکان کار، کودکان بدسرپرست، کودکان خیابانی، دختران فراری، زنان آسیب دیده و زنان ویژه بخش دیگری از فعالیت‌های بهزیستی در زمینه پیشگیری از اعتیاد است.
شکیب با بیان این مطلب که بازتوانی سخت‌ترین فعالیت بهزیستی است عنوان کرد: بخش بازتوانی معلولین ذهنی و حرکتی، اوتیسم، سالمندان را شامل می‌شود، در حال حاضر 438 هزار مددجو تحت پوشش بهزیستی هستند که این رقم از میانگین کشوری بیشتر است و 6/9دهم درصد مددجویان کشور در خراسان رضوی هستند، این عدد بزرگی است و تلاش داریم خدمتی در خور این افراد انجام دهیم .
جذب 520 میلیارد ریال مشارکت مردمی در سال گذشته
وی افزود: اعتبارات دولتی به تعداد این افزاد نیست به همین منظور به سمت و سوی مشارکت‌های مردمی گام برداشته ایم و سال گذشته 520 میلیارد ریال مشارکت مردمی و در 6 ماه اول سال نیز 30 میلیارد تومان مشارکت مردمی داشته ایم و سازمان بهزیستی تمام تلاش خود را دارد که اصل 44 قانون اساسی را به معنی واقعی اجرا کند و در حال حاضر بیش از 2 هزار و 700مرکز غیر دولتی در استان یاری رسان بهزیستی هستند. اعتبارات کل بهزیستی کشور نسبت به نیاز سازمان بهزیستی بسیار کم است و تمام تلاش است تا به نسبت نیاز اعتبارات اختصاص یابد، بزرگترین سرمایه ما اعتماد مددجویان است و در این راستا مشارکت‌های مردمی بسیار اثر گذار است.
 10درصد معابر عمومی مناسب سازی شدند
مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی در پاسخ به سوالی مبنی بر مناسب‌سازی معابر شهر ویژه معلولین گفت: در استان دبیرخانه مناسب‌سازی با همکاری معاونت عمرانی استانداری مستقر است و موسسه شهر بدون مانع که اکثر افراد آن معلولان متخصص هستند کار رصد را پیگیر هستند و مکان‌هایی که معلولین تردد دارند را شناسایی کرده‌اند و در تعامل با شهرداری معابر شهری و پیاده روها و ساختمان‌های اداری مناسب سازی آنها شروع شده است.
شکیب بیان کرد: در حال حاضر در سطح شهر 10 درصد معابر عمومی مناسب سازی شده است اما هنوز جای کار دارد چرا که امسال سازمان بهزیستی با شعار "حقوق بشر برای همه" با نگاه به مطالبات معلولین فعالیت می‌کند تا معلولان به مانند همه شهروندان در سطح شهر تردد کنند و پویایی داشته باشند تا حضورشان در شهر عادی شود و مردم با ترحم به آنها نگاه نکنند.
65 کمپ ترک اعتیاد در خراسان رضوی فعالت می‌کنند
شکیب اظهار داشت: سند کاهش آسیب‌‌های اجتماعی استان را نوشته ایم و در راستای وظیفه ذاتی خود در حوزه زنان و مردان معتاد و تزریقی بی‌خانمان گام برداشته ایم و در کنار آن کمپ اعتیاد داریم اما عده ای رها شده هستند و جا و مکان ندارند در همین راستا اگر شهرداری مکان مناسبی برای ایجاد گرم خانه فراهم کند نسبت به هم نحوه ساماندهی و پذیرش بی خانمان ها و نقش بهزیستی برنامه ریزی خواهیم کرد.
وی تصریح کرد:در استان 65کمپ ترک اعتیاد فعال داریم و 10کمپ نیز موافقت گرفته اند از این تعداد 23کمپ در مشهد و 39کمپ در شهرستان فعالیت دارند البته بعضی از کمپ‌ها نیز بدون مجوز فعالیت می‌کنند و بنا داریم سمت و سوی کمپ‌ها را به سمت مجوز دار کردن پیش ببریم.
نبود مراکز شبانه روزی اوتیسم
رئیس سازمان بهزیستی خراسان رضوی با اشاره به اینکه معلول جسمی و اوتیسم دو مقوله متفاوت از هم هستند افزود:سال های 86 وتا 87 در مراکز معلولین ذهنی شاهد حضور کودکانی بودیم که حرکات کلیشه‌ای داشتند با بهره هوشی نرمال و این بی عدالتی بود که کودکان اوتیسم و معلولین ذهنی و حرکتی در کنار هم بزرگ می‌شدند چرا که این کودکان از نظر بهره هوشی بسیار متفاوت هستند و غالبا افرادی به دنبال ایجاد مراکز اوتیسم هستند که خود با این موضوع درگیر بوده اند.
شکیب عنوان کرد: گاهی کودکان اوتیسم دیر شناسایی می‌شوند اما با دوره‌های درمانی می‌توان کارهای نگه دارنده انجام داد تا آسیب بیماری کمتر شود، مراکز موجود اوتیسم روزانه است اما به دنبال مجوز هستیم که به صورت مدت‌دار و شبانه‌روزی این مراکز دایر شود در حال حاضر 5مرکز اوتیسم در مشهد و یک مرکز در طرقبه، شاندیز فعال است.
رئیس سازمان بهزیستی خراسان رضوی گفت: بهزیستی خراسان رضوی 159 خدمت را در سطح استان به مددجویان  ارائه می‌دهد و در حال حاضر 370مرکز بهزیستی در سطح استان فعال است.
گفت وگو از مرجان شریعت و تارا خمینه
منبع: تسنیم